Όταν σκεφτόμαστε το πένθος, συχνά επικεντρωνόμαστε μόνο στο πένθος που προέρχεται από τον θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά διαφορετικά σενάρια στα οποία ένα άτομο μπορεί να πενθήσει. Είτε πρόκειται για την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, μιας σχέσης οποιουδήποτε είδους, ή ενός ονείρου, το πένθος εκφράζεται με διαφορετικούς τρόπους για τον καθένα μας.

Κάποιες φορές, το πένθος μπορεί να ξεκινήσει, πριν ακόμη την πραγματική απώλεια, όπως πχ. εάν ένα γνωστό μας πρόσωπο διαγνωστεί με μια θανατηφόρα ασθένεια. Αυτό συμβαίνει ως προετοιμασία για να αντιμετωπιστεί ψυχικά η απώλεια όταν έρθει η ώρα και ονομάζεται προπαρασκευαστικό πένθος. Εξίσου πιθανό είναι να μην αισθανθούμε άμεσα θλίψη, ως το πρώτο ή το κυρίαρχο συναίσθημα μετά την απώλεια. Κάποιες φορές χρειάζονται μέρες, εβδομάδες ή ακόμα και μήνες για να επεξεργαστούμε τα συναισθήματα του πένθους. Το σώμα μας μπορεί να μεταπέσει σε κατάσταση σοκ μετά από την τραυματική εμπειρία, γεγονός που μπορεί επίσης να καθυστερήσει τη διαδικασία του πένθους.

Μέσα στην διαδικασία του πένθους εμπεριέχεται και η καταπίεση των συναισθημάτων. Δύσκολα αναγνωρίζονται τα μπερδεμένα συναισθήματά, και ακόμα πιο δύσκολη η επεξεργασία τους καθώς βιώνουμε το πένθος. Πολλοί δεν συνειδητοποιούμε καν ότι καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας, μη επιτρέποντας στον εαυτό μας να επεξεργαστεί αυτά τα συναισθήματα, τα οποία κάποιες φορές, μπορεί να εκδηλωθούν ως σωματικά συμπτώματα όπως στομαχικές διαταραχές, αϋπνία ή πανικός.

Η Art Therapy είναι ένα εργαλείο για την επεξεργασία των συναισθημάτων που προκύπτουν κατά τη διάρκεια περιόδων πένθους, και την ψυχική ανακούφιση του πενθούντος. Υπάρχει πλήθος τεχνικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά την διαδικασία της θεραπείας, οι οποίες αποσκοπούν στο να προσφέρουν τρόπους για να εξετάσει το άτομο την περίπλοκη συναισθηματική του κατάσταση και την κυκλική φύση της θλίψης και του πένθους, λειτουργώντας ταυτόχρονα και ως εργαλεία αυτοανακάλυψης. Μέσω της Art Therapy, το άτομο που βιώνει πένθος μπορεί να βοηθηθεί ώστε, να εκφράσει τα συναισθήματά του με έναν ασφαλή τρόπο, να αποδεχτεί το πένθος ως φυσικό κομμάτι της ζωής, να βρει νέο νόημα στη ζωή του, να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του, και να προχωρήσει προς το μέλλον.

Το πένθος είναι ένα πολύπλοκο συναισθηματικό ταξίδι που συχνά μπορεί να φαίνεται συντριπτικό και απομονωτικό. Η Art Therapy ως μορφή εκφραστικής θεραπείας, αξιοποιεί τη δημιουργική διαδικασία της καλλιτεχνικής έκφρασης για τη βελτίωση της σωματικής, ψυχικής και συναισθηματικής ευεξίας, και αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο ως ένα ισχυρό εργαλείο για την πλοήγηση στα δύσβατα μονοπάτια της απώλειας και του πένθους.

Στον πυρήνα της Art Therapy βρίσκεται η πεποίθηση ότι η καλλιτεχνική έκφραση μπορεί να προάγει τη θεραπεία και την ψυχική ευεξία. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για όσους μπορεί να βρίσκουν τη συμβατική ψυχοθεραπεία μέσω ομιλίας περιοριστική ή δύσκολη.

Αλέξανδρος Χριστοδουλόπουλος